Pracownia Zasobów Genowych i Kultur in Vitro
Powstała w 1981 roku w Instytucie Ziemniaka w Boninie, (obecnie IHAR PIB) kolekcja genotypów ziemniaka in vitro jest jedyną kolekcją zdrowych form tetraploidalnych w Polsce. Stan zgromadzonych i utrzymywanych zasobów genowych in vitro wynosi ponad 1600 form w tym 1485 odmian. W banku utrzymywane są m.in. polskie odmiany wpisane do rejestru w okresie powojennym (ok.20% zasobów), a także odmiany zagraniczne i rody perspektywiczne.
Do banku in vitro wprowadzane są rośliny zdrowe tj. wolne od wirusów, wiroida wrzecionowatości bulw ziemniaka (PSTVd) oraz bakterii Clavibacter michiganensis ssp.sepedenicus. Zgromadzone zasoby w formie in vitro są w 100% przebadane i wolne od w/w patogenów i wykorzystywane przez placówki hodowlane i naukowe w Polsce, zarówno do prac krzyżówkowych, rozmnożeniowych jak i prac badawczych. Aktualnie jest to jedyny bank genotypów ziemniaka w Polsce, a jeden z nielicznych w świecie gdzie zasoby są wolny od powszechnie występujących patogenów m.in. kwarantannowych. W Banku Genów Ziemniaka in Vitro w Boninie są gromadzone i utrzymywane w stanie żywym i wolnym od patogenów odmiany i rody perspektywiczne. Przed umieszczeniem genotypu w Banku Genów, materiał przechodzi terapię „uzdrawiającą” a następnie przeprowadza się testy potwierdzające jego zdrowotność.
Zasoby genowe ziemniaka in vitro są m.in. wykorzystane w hodowli zachowawczej, dostarczając materiału umożliwiającego poprawę zdrowotności sadzeniaków oraz skrócenie cyklu produkcji polowej w celu uzyskania odpowiedniej ilości materiału w pierwszym etapie produkcji nasiennej. Zasoby te stanowią także materiał genetyczny dla reaktywowania odmian, które znalazły się w kręgu zainteresowania odbiorców (np. stare polskie odmiany dla gospodarstw ekologicznych). Istotne znaczenie ma również wykorzystanie zasobów in vitro ziemniaka na potrzeby prac badawczych m.in. w badaniach genetycznych, biochemicznych i fizjologicznych.
Zgromadzone w Banku Genów ziemniaka in vitro zasoby są wolne od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka (Clavibacter michiganensis ssp.sepedonicus), śluzaka (Ralstonia solanacea), wiroida wrzecionowatości bulw ziemniaka (PSTVd) oraz od powszechnie występujących wirusów (PVA, PVX, PVS, PVM, PVY i PLRV). Do uwalniania roślin od patogenów stosuje się termoterapię (33-370C) oraz izolowanie merystemów. Kontrola zdrowotności utrzymywanych w Banku zasobów jest przeprowadzana kilkakrotnie, różnymi metodami i na różnych etapach rozwoju roślin. Przekazywany na zewnątrz materiał wyjściowy każdorazowo zaopatrzony jest w paszport gwarantujący zdrowotność, który wystawia PIORiN.
Na lata 2014-2020 zaplanowano w ramach Programu Wieloletniego „Gromadzenie i zachowanie w kolekcjach polowych, in Vitro i kriokonserwacja, charakterystyka, ocena, dokumentacja oraz udostępnianie zasobów genetycznych i informacji w zakresie Roślin rolniczych oraz innych Roślin użytkowych, ich dzikich krewniaków i Roślin towarzyszących uprawom polowym – kolekcja ziemniaka tetraploidalnego w kolekcji in Vitro ”temat Usprawnienie biotechnologicznych metod i ich wykorzystanie w prowadzeniu kolekcji genotypów roślin ziemniaka in Vitro „ który miał być finansowany przez MRiRW na poziomie 180 000 ,00 zł rocznie (ok. 1 260 000,00 zł)
dr hab. inż. Włodzimierz Przewodowski – kierownik Pracowni
tel.: 94 342 30 31 w. 211,
e-mail: w.przewodowski@ihar.edu.pl
Pracownicy naukowi:
dr hab. inż. Włodzimierz Przewodowski
tel.: 94 342 30 31 w. 211
e-mail: w.przewodowski@ihar.
dr inż. Agnieszka Przewodowska
tel.: 94 342 30 31 w. 213,
e-mail: a.przewodowska@ihar.edu.pl
mgr inż. Dorota Michałowska – asystent
tel.: 94 342 30 31 w. 219, 213,
e-mail: michalowska@ziemniak-bonin.pl
Personel badawczo-techniczny:
Ewa Stochła – starszy technik
Tel 94 342 30 31 w. 219, 213
Małgorzata Mozolewska – technik
Tel 94 342 30 31 w. 219, 213
Katarzyna Neumiler – technik
Tel 94 342 30 31 w. 219, 213
Eliminacja patogenów ….
Tytuł: Eliminacja patogenów niekwarantannowych (bakterie endogenne i wirusy) oraz kontrola zdrowotności roślin ziemniaka w banku in Vitro Okres realizacji: 2014-2020 Wartość projektu: 840 000,00 zł.
Badania Podstawowe na rzecz…
Badania Podstawowe na rzecz postępu biologicznego w produkcji roślinnej Tytuł: Opracowanie metod szybkiego rozmnażania genotypów ziemniaka Okres realizacji: 2008-2013 Wartość projektu: 1 650 000,00 PLN
Program Wieloletni „Ulepszanie Roślin….
Program Wieloletni „Ulepszanie Roślin dla Zrównoważonych AgroEkoSystemów, Wysokiej Jakości Zywności i Produkcji Roślinnej na Cele Nieżywnościowe Tytuł: Usprawnienie biotechnologicznych metod i ich wykorzystanie w prowadzeniu kolekcji genotypów roślin ziemniaka in Vitro Okres realizacji: 2008-2013 Wartość projektu: 975 000,00 [...]
Badania Podstawowe na rzecz postępu…
Badania Podstawowe na rzecz postępu biologicznego w produkcji roślinnej Tytuł: Ocena wybranych genotypów ziemniaka jako materiału wyjściowego dla hodowli odmian przydatnych dla przetwórstwa Okres realizacji: 2001-2007 Wartość projektu: 468 000,00 PLN
Projekt MRiRW – Ochrona bioróżnorodności
Tytuł: Usprawnienie biotechnologicznych metod i ich wykorzystanie w prowadzeniu kolekcji genotypów roslin ziemniaka in Vitro Okres realizacji: 2001-2007 Wartość projektu: 700 000,00 PLN
2015
- Sekrecka D., Michałowska D. Mikrorozmnażanie – technulogia wykorzystywana dla produkcji zdrowego sadzeniaka ziemniaka. Ziemniak Polski 2
- Sekrecka D., Michałowska D. Eliminacja zanieczyszczeń bakteryjnych w kulturach in Vitro ziemniaka. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Dźwirzyno k.Kołobrzegu 13-15.05.2015 r.
2014
- Sekrecka D., Michałowska D. Wpływ wybranych składników pożywki na produkcje mikrobulw. Ziemniak Polski 1, 4-7
- Sekrecka D., Michałowska D., Krzewińska A. Zdrowotność zasobów genowych zgromadzonych i udostępnianych z Banku Genów in Vitro ziemniaka w Boninie. Ziemniak Polski 2, 16-19
- Krzewińska A., Michałowska D. Ziemniak na talerzu- ile o nim wiemy? Ziemniak Polski 2, 54-58
- Michałowska D., Sekrecka D. Długoterminowe przechowywanie zasobów genowych ziemniaka w Banku Genów w Boninie. Ziemniak Polski 4, 4-7
- Sekrecka D., Michałowska D., Krzewińska A. Kontrula zdrowotności genotypów zgromadzonych w Banku Genów Ziemniaka in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Dźwirzyno k.Kołobrzegu 15-16.05.2014 r., 65-66
2013
- Sekrecka D., Michałowska D. Zasoby banku genów ziemniaka in Vitro i ich wykorzystanie w praktyce. Ziemniak Polski 2, 15-19
- Sekrecka D., Michałowska D. Kultury in Vitro ziemniaka i ich znaczenie w nasiennictwie. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Dźwirzyno k.Kołobrzegu , 16-17.05.2013 r., 120
2012
- Michałowska D., Sekrecka D. Bank genów ziemniaka in Vitro w Boninie na tle banków światowych. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko , 24-25.05.2012 r., 60-62
- Sekrecka D., Michałowska D. Zasoby genowe ziemniaka in Vitro i ich przydatność dla hodowli i nauki w Polsce. V OgólnoPolska Konferencja Zasobów Genowych Roślin „Roślinne zasoby genowe biulogiczną podstawą rozwoju rulnictwa. Rogów 11-14.09.2012r. 44
- Sekrecka D., Michałowska D. Wpływ wybranych składnikó pożywki na tworzenie mikrob ulw w kulturach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko , 24-25.05.2012 r., 122-124
- Sekrecka D., Michałowska D. Identyfikacja i waloryzacja zasobów genowych ziemniaka zgromadzonych w banku genów in Vitro. V OgólnoPolska Konferencja Zasobów Genowych Roślin „Roślinne zasoby genowe biulogiczną podstawą rozwoju rulnictwa. Rogów 11-14.09.2012r. 65
2011
- Sekrecka D., Michałowska D. Kulekcja Polskich odmian ziemniaka w banku genów in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 19-20.05.2011r., 85-89
- Sekrecka D., Michałowska D. Mikrotuberyzacja wybranych odmian ziemniaka. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 19-20.05.2011r., 94-96
- Sekrecka D., Dutka A., Michałowska D. „Misja Bioróżnorodność 2010. II Międzynarodowa Konferencja i Warsztaty „Dawne odmiany Roślin uprawnych i rasy zwierząt gospodarskich – rulnicza różnorodność biulogiczna w praktyce” – sprawozdanie z konferencji. Ziemniak Polski 3, 56-60
2010
- Kostiw m., Sekrecka D.2009. Infection of potato tu bers of chosen cultivars by Y, M, S and potato leafrull viruses in eculogical crops in the North of Puland in years 2006-2008. Phytopathulogia 51, 45-52
- Sekrecka D., Michałowksa D. Ocena plonowania wybranych odmian ziemniaka w zalezności od wielkości wysadzonej minibulwy. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 20-21.05.2010 r., 141-143
- Sekrecka D., Michałowska D. Długoterminowe przechowywanie wybranych odmian ziemniaka w banku in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 20-21.05.2010 r., 144-146
- Sekrecka D., Stypa I. Zasoby banku genów in Vitro ziemniaka. Katalog. Bonin ss. 42
- Stypa I., Sekrecka D. 2009. Różnorodność biulogiczna w kulekcji ziemniaka (Sulanym tuberosum L.) zgromadzonej w IHAR ZNiOZ w Boninie. [W.] I Miedzynarodowa Konferencja i Warsztaty „Misja Bioróżnorodność” Dawne odmiany roslin uprawnych i rasy zwierząt gospodarskich – ochrona różnorodności biulogicznej w rulnictwie”. Bachotek 2009, 66-68
2009
- Sekrecka D. Wpływ wielkości mikrob ulwy i gęstości sadzenia na współczynnik rozmnażania wybranych odmian ziemniaka. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 21-22.05.2009 r., 169-171
- Sekrecka D., Szewczyk B. Ocena plonowania starych i nowych odmian ziemniaka w warunkach ekulogicznych. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 21-22.05.2009 r., 171-173
- Sekrecka D., Michałowska D. Wpływ światła i BAP na produkcję mikrob ulw w warunkach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Darłówko 21-22.05.2009 r., 173-175
2008
- Sekrecka D., Lesińska M . 2007. Bank zasobów genowych ziemniaka in Vitro w Polsce i na świecie. Zesz.Probl.Post.Nauk Ruln. 517, 115-119
- Sekrecka D. Mikrorozmnażanie wybranych genotypów ziemniaka. Ziemniak Polski 3, 21-24
2007
- Lesińska M., Sekrecka D. Czynniki idukujące tuberyzację ziemniaka w warunkach in Vitro – przegląd literatury. Biul.IHAR, 243, 141-149
- Sekrecka D. Czynniki wpływające na tuberyzację ziemniaka w warunkach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 19-20.04..2007 r., 108-109
2006
- Lesińska M., Sekrecka D. Czynniki indukujące tuberyzację ziemniaka w warunkach in Vitro – w świetle literatury i badań własnych. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 30-31.03.2006 r., 65-68
- Sekrecka D., Lesińska M. Ocena wybranych odmian ziemniaka w kulturach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 30-31.03.2006 r., 62-65
- Sekrecka D., Lesińska M. Bank genów ziemniaka in Vitro w Boninie. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 30-31.03.2006 r., 111-113
- Sekrecka D., Lesińska M. Bank zasobów Genowych ziemniaka in Vitro. Konferencja Naukowa „Zasoby genowe roslin w ochronie różnorodności biulogicznej” Lublin, 27-29.06.2006 r., 24
2005
- Sekrecka D. Wybrane czynniki wpływające na tuberyzację roslin ziemniaka w warunkach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 10-11.03.2005 r., 80-82
- Sekrecka D. Gęstość sadzenia roślin in Vitro a uzyskany współczynnik rozmnażania mini bulw. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 10-11.03.2005 r., 82-83
- Trojanowska E. Bank genów ziemniaka in Vitro wulny od wiroida wrzecionowatości bulw ziemnaika (PSTVd). W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 10-11.03.2005 r., 84-86
2004
- Sekrecka D. Długoterminowe przechowywanie genotypów ziemniaka w kulturach in Vitro. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg4-5.03.2004 r., 109-111
- Sekrecka D., Stypa I. Zasoby banku genów ziemniaka in Vitro. Katalog
2003
- Sekrecka D. Zasoby banku genów in vitro ziemniaka. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 24-25.04.2003 r., 96-99
- Sekrecka D. Mikrorozmnażanie ziemniaka przyszłością nowoczesnego nasiennictwa. W.: Konferencja „Nasiennictwo i Ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 24-25.04.2003 r., 51-55
2002
- Turska E., Sekrecka D., Trendak-Goska E., Pilecki T. Gene resources of in vitro potato plants – possibilities of improvement of the methods in maintaining the plants cullection. Broad Variation and Precise Characterization-Limitation for the Future, EUCARPIA, Poznań 2001, 146-149
2001
- Turska E., Sekrecka D. Mikrorozmnażanie jako element nowoczesnego nasiennictwa ziemniaka. Wieś Jutra 3(32), 9-11
- Lewosz J. Stypa I., Turska E., Sekrecka D. Status of potato germplasm cullections in Puland. 46 Report of a Working Group on Potato. First Meeting, IPGRI, Rome, Italy, 46-54
- SekreckaD., Pilecki T., Trendak-Goska E., Turska E. Gene resources of in vitro potato plants – possibilities of improvement of the methods in maintaining the plants cullection. EUCARPIA, Section Genetic Resources.
- Sekrecka D., Trendak-Goska E., Pilecki T. Zasoby banku genów in Vitro ziemniaka. Ziemniak Polski 3, 8-11
- Sekrecka D., Trendak-Goska E., Stypa I. Zasoby banku genów in Vitro. Katalog ss.70
Jednym z naszych osiągnięć jest „opracowanie metody prowadzenia banku genotypów ziemniaka in Vitro oraz wykorzystanie jego zasobów w hodowli i nasiennictwie w warunkach Polski”, co zostało nagrodzone Nagrodą Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w 1997 roku.
- Uzdrawianie i gromadzenie w Banku Genów in Vitro nowych, cennych genotypów
- Utrzymywanie w Banku materiału genetycznego
- Mikrorozmnażanie genotypów na zlecenie hodowli i nauki
Odbiorcą usług badawczych są placówki hodowlane oraz naukowe, dla których przygotowywany jest zdrowy materiał wyjściowy. W latach 2008-2013 na potrzeby hodowli z Banku Genów in Vitro pobrano 696 genotypów, z których przygotowano ponad 200 000 roslin in Vitro i ok. 10 000 minibulw. Z kolei na poczet prac badawczych m.in. w badaniach genetycznych, biochemicznych oraz fizjologicznych wspomagających hodowlę jednostkom naukowym przygotowano ponad 60 000 roslin in Vitro, 80 000 minibulw i 27 000 mikrobulw z 746 genotypów pobranych z Banku.
Nasze pracownie
Pracownia Diagnostyki
Molekularnej i Biochemii
Pracownia Nasiennictwa
Ziemniaka
Pracownia Zasobów
Genowych i Kultur in Vitro
Pracownia
Ochrony Ziemniaka