Kwartalnik Ziemniak Polski

Spis treści

Streszczenia

Innowacyjność i optymalizacja procesów przygotowania i sprzedaży ziemniaków w różnych segmentach rynkowych

Wojciech Nowacki

Innowacyjność i optymalizacja procesów przygotowania i sprzedaży ziemniaków w różnych segmentach rynkowych

Ziemn. Pol. 2018, 3: 3-12, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Plon ziemniaków zebrany z pola stanowi tylko surowiec do przygotowania określonych partii handlowych. Ziemniak wymaga bowiem krótko- lub długotrwałego przechowywania, sortowania na frakcje pod względem wielkości bulw, oddzielania bulw handlowych od obciążonych wadami wyglądu, czyszczenia, mycia lub polerowania, pakowania jednostkowego i zbiorczego, etykietowania (paszportowania) oraz transportu do miejsc sprzedaży. Opisano najnowsze trendy w procesach przygotowywania handlowych partii ziemniaków w różnych kierunkach produkcji i różnych kanałach dystrybucji. Optymalizacja przechowywania, przygotowania i sprzedaży ziemniaków służy uzyskaniu odpowiedniej jakości towaru, akceptowalnego przez kupujących, a producentom zapewnieniu zbytu i właściwej ceny, gwarantującej opłacalność produkcji.

Słowa kluczowe: konfekcjonowanie, plon handlowy, przechowalnictwo, przygotowanie do sprzedaży, ziemniak

 

Innovation and optimalization of preparation processes and selling potato in different market segments

Abstract

The yield of potatoes harvested from the field is only a raw material for the preparation of specific commercial batches. Potato requires short-term or long-term storage, fractionation in terms of the size of tubers, separating commercial tubers from these with blemishes, cleaning, washing or polishing, unit and bulk packaging, labeling (passporting) and transport to places of sale. The latest trends in the processes of preparing commercial batches of potatoes in various production directions and various distribution channels have been described. Optimization of storage, preparation, and sale of potatoes is used to obtain the appropriate quality of goods, acceptable by buyers, and producers to ensure the sale and the right price, guaranteeing the profitability of production.

Keywords: confectioning, marketable yield, potato, preparation for sale, storage

Zmiany w użytkowaniu i technologii produkcji ziemniaków – wyzwaniem czasu polskich rolników

Wojciech Nowacki

Zmiany w użytkowaniu i technologii produkcji ziemniaków – wyzwaniem czasu polskich rolników

Ziemn. Pol. 2018, 3: 12-19, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Przedstawiono zmiany, jakie zachodzą w ostatnich latach w krajowej produkcji ziemniaków w aspektach organizacyjnym i technologicznym. Na tle obecnego stanu technologii uprawy wskazano kierunki optymalizacji produkcji (koncentracji i specjalizacji) oraz najważniejsze trendy profesjonalizacji technologii. Współczesna produkcja ziemniaków musi być oparta na korzystaniu z postępu biologicznego (nowe odmiany, kwalifikowany materiał sadzeniakowy), technologicznego (integrowana ochrona roślin, certyfikacja produkcji, mechanizacja prac) oraz organizacyjnego (skala produkcji, specjalizacja, obniżenie kosztów jednostkowych).

Słowa kluczowe: innowacje, koncentracja, specjalizacja, technologia uprawy, ziemniak

 

Changes in the use and technology of potato production – a contemporary challenge for polish farmers

Abstract

The changes that have occurred in recent years in domestic potato production in organizational and technological aspects are presented. Against the background of the current state of cultivation technology, the directions of production optimization (concentration and specialization), as well as the most important trends in technology professionalization, were indicated. Contemporary potato production must be based on the use of biological progress (new varieties, certified seed potato material), technological (integrated plant protection, production certification, work mechanization) and organizational (production scale, specialization, reduction of unit costs).

Keywords: concentration, cultivation technology, innovation, specialization, potato

Naturalne i organiczne nawożenie ziemniaka jadalnego

Małgorzata Cieciura-Olczyk, prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk

Naturalne i organiczne nawożenie ziemniaka jadalnego

Ziemn. Pol. 2018, 3: 19-24, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Wpływ nawożenia naturalnego obornikiem i pomiotem kurzym oraz organicznego międzyplonami ścierniskowymi z gorczycy białej i rzepaku ozimego na wysokość plonu oraz zawartość suchej masy i skrobi analizowano w latach 2015-2017 w fazach BBCH 65-66, 75-76, 85-86 oraz 99 w warunkach klimatycznych północno-wschodniej części Dolnego Śląska, na glebie gliniastej płowej. Wykazano, że nawożenie pomiotem kurzym może być alternatywnym źródłem składników pokarmowych, plon po jego zastosowaniu był zbliżony do uzyskanego na oborniku (52-53 t/ha). Ziemniaki uprawiane na międzyplonach ścierniskowych gorczycy białej i rzepaku wydały plony niższe o ok. 27% w porównaniu z uprawą na nawozach naturalnych. Bulwy odmiany Tajfun uprawianej bez nawożenia naturalnego i organicznego (obiekt kontrolny) lub na międzyplonach ścierniskowych zawierały o ok. 2% więcej suchej masy i skrobi w porównaniu z bulwami z uprawy na pomiocie i oborniku.

Słowa kluczowe: gorczyca, międzyplon, obornik, pomiot, rzepak, ziemniak

 

Natural and organic fertilization of edible potato

Abstract

The impact of different fertilization systems on potato productivity was analyzed in the years 2015-2017. The experimental fields were located in the north-eastern part of Lower Silesia. The potatoes were grown on the loamy ground. Natural fertilization with manure and chicken litter was compared to organic fertilization with stubble intercrops from white mustard and winter rape. The investigated parameters included yield height, dry matter, and starch content, and were analyzed in phases BBCH 65-66, 75-76, 85-86 and 99. It was shown, that fertilizing with chicken litter can be an alternative source of nutrients, the yield was similar to that obtained on manure (52-53 t/ha). Potatoes grown on stubble intercrops produced about 27% lower yields compared to cultivating on natural fertilizers. Tubers of cultivar Tajfun, cultivated without natural or organic fertilization (control) or on stubble intercrops contained about 2% more dry matter and starch compared to tubers from the cultivation of potatoes on chicken litter and manure.

Keywords: chicken litter, intercrop, manure, mustard, oilseed rape, potato

Czynniki kształtujące długość spoczynku bulw ziemniaka

Krystyna Zarzyńska

Czynniki kształtujące długość spoczynku bulw ziemniaka

Ziemn. Pol. 2018, 3: 25-31, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Badano długość okresu spoczynku bulw w zależności od wczesności genotypu, miejsca uprawy, systemu produkcji, wielkości bulwy, warunków atmosferycznych w czasie wegetacji i postępu hodowlanego. Długość spoczynku była determinowana przez wszystkie te czynniki. Wczesność odmian różnicowała długość spoczynku bulw, a zakres długości wynosił od 38 dni (od daty zerowej, tj 1.10.) u odmian bardzo wczesnych do 70 dni u późniejszych. Stwierdzono ponadto, że im wyższy współczynnik Sielianinova (większa ilość opadów i niższe temperatury), tym dłuższy spoczynek. Różnice w długości spoczynku między miejscowościami wynosiły od 7 do 14 dni. Ziemniaki uprawiane w systemie ekologicznym miały o 14 dni krótszy okres spoczynku niż uprawiane w systemie konwencjonalnym. Odnotowano również, że w ostatnich latach nastąpił postęp jeśli chodzi o długości spoczynku bulw: nowe rody hodowlane charakteryzowały się dłuższym okresem spoczynku niż zarejestrowane już odmiany.

Słowa kluczowe: odmiana, okres spoczynku, ziemniak

 

Factors affecting the duration of potato tuber dormancy

Abstract

The duration of the tuber dormancy was investigated depending on maturity type of potato genotypes, place of cultivation, production system, tuber size, atmospheric conditions during vegetation and breeding progress. All these studied factors impacted the duration of dormancy. The maturity varied the dormancy period from 38 days (counted from the zero date, i.e., 1.10.) for very early season cultivars to 70 days for late season cultivars. The weather conditions (expressed as Selialinov coefficient, where high values indicate the abundant precipitation and low temperatures) significantly impacted the dormancy. It was observed that the higher the Selialinov coefficient the longer the duration of tuber dormancy. Depending on the place of cultivation, the difference in the duration of dormancy was between 7 and 14 days. Potatoes cultivated in the ecological system had a shorter dormancy of 14 days than those cultivated in the conventional system. Also, the breeding progress resulted in new breeding lines that have a longer duration of dormancy than previously registered cultivars.

Keywords: cultivar, dormancy, potato

Skuteczność hamowania rozwoju zarazy ziemniaka w zależności od terminu i mobilności zastosowanego fungicydu

Jerzy Osowski

Skuteczność hamowania rozwoju zarazy ziemniaka w zależności od terminu i mobilności zastosowanego fungicydu

Ziemn. Pol. 2018; 3: 32-37, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Skuteczna ochrona przed zarazą wymaga stosowania wszystkich dostępnych metod zalecanych do ochrony plantacji przed agrofagami. Jednak ze względu na możliwość jej epidemicznego rozwoju największe znaczenie w ograniczaniu szkodliwości ma stosowanie środków ochrony roślin – fungicydów. Obecnie zarejestrowane fungicydy różnią się między sobą sposobem działania na sprawcę – organizm grzybopodobny Phytophthora infestans oraz mobilnością, czyli sposobem przemieszczania się w roślinie. Aby ochrona za pomocą fungicydów była skuteczna, należy je odpowiednio dobrać z uwzględnieniem ich właściwości, fazy rozwoju rośliny i warunków pogodowych.

Słowa kluczowe: fungicydy powierzchniowe, fungicydy układowo-wgłębne, fungicydy wgłębne, ochrona, zaraza ziemniaka

 

The effectiveness of inhibiting the development of potato late blight depending on the date and mobility of the fungicide used

Abstract

Effective control of potato late blight requires all available methods recommended to protect plantations against pests. However, the risk of epidemic development of late blight is high. Thus, the use of plant protection products - fungicides is of utmost importance in limiting harmfulness of the disease. Currently registered fungicides differ in their ability to move through a plant (mobility) as well as in their mode of action on the perpetrator - the fungus-like organism Phytophthora infestans. Effective control requires appropriate selection of fungicides according to their properties, plant development stage, and weather conditions.

Keywords: contact fungicides, potato late blight, protection, systemic-translaminar fungicides, translaminar fungicides

Przygotowanie plantacji ziemniaka do zbioru

Janusz Urbanowicz

Przygotowanie plantacji ziemniaka do zbioru

Ziemn. Pol. 2018, 3: 38-42, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Zabieg desykacji, zwany niszczeniem naci, stanowi element przygotowujący plantację do zbioru i jest uważany za ostatni zabieg ochronny przeciwko zarazie ziemniaka. Na plantacjach nasiennych pełni rolę ochrony bulw przed chorobami wirusowymi. Są trzy metody niszczenia naci: mechaniczna, chemiczna i mechaniczno-chemiczna. Najkorzystniejsza jest mechaniczno-chemiczna, gdyż zapewnia równomierne zasychanie naci i nie powoduje odrostów. Obecnie zarejestrowanych jest 14 desykantów do stosowania w uprawach ziemniaka, opartych na 4 substancjach aktywnych. Mimo niskich kosztów i szybkiego efektu zasychania nie należy stosować do desykacji herbicydów opartych na glifosacie, gdyż może to powodować uszkodzenia bulw potomnych, a w konsekwencji braki wschodów. Glifosat jest dozwolony wyłącznie do stosowania w charakterze środka chwastobójczego.

Słowa kluczowe: desykanty, niszczenie naci, ziemniak

 

Preparation of potato plantation for harvesting

Abstract

The defoliation, known as the destruction of haulm or vine killing, prepares the plantation for harvesting and is considered the last control treatment against potato late blight. Moreover, haulm destruction is also essential for seed potato production becouse it protects tubers against viral diseases. Defoliation may be achieved mechanically, chemically, or by a combination of both. The last approach is most advantageous, as it ensures uniform desiccation of haulm and prevents shoots regrowth. Currently, 14 desiccant formulations (based on 4 active ingredients), are registered for use in potato crops. Despite the low costs and rapid desiccation activity, the herbicides based on glyphosate are not recommended for desiccation, as this chemical may damage the offspring tubers and, consequently, prevent the shoot emergence. Therefore, glyphosate is only allowed as a herbicide.

Keywords: desiccants, destruction of haulm, potato

Zwalczanie zakażeń bakteryjnych w kulturach in vitro ziemniaka za pomocą preparatów PPM i ProClin

Dorota Michałowska, Danuta Sekrecka, Agnieszka Przewodowska, Joanna Piskorz

Zwalczanie zakażeń bakteryjnych w kulturach in vitro ziemniaka za pomocą preparatów PPM i ProClin

Ziemn. Pol. 2018, 3: 43-47, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Bakterie endogenne stanowią problem dla kultur in vitro niezależnie od gatunku rośliny. Odkażanie pożywek, naczyń laboratoryjnych oraz praca z zachowaniem rygorów sterylności powinny teoretycznie umożliwić otrzymanie sterylnych kultur tkankowych. Jednak po kilku lub kilkunastu pasażach u części kultur in vitro widoczne są zanieczyszczenia bakteryjne. Na rynku pojawiło się wiele preparatów bakteriobójczych, jak: Plant Preservation Mixture (PPM), Vitrofural, ProClin, Decaben C. Dlatego podjęto prace nad ustaleniem stężeń wybranych preparatów w odniesieniu do roślin ziemniaka w hodowli in vitro.

Słowa kluczowe: bakterie endogenne, biocydy, in vitro, preparaty bakteriobójcze, ziemniak

 

Combating bacterial infections in in vitro potato cultures using the PPM and ProClin preparations

Abstract

Endogenous bacteria are a problem for in vitro cultures, regardless of the plant species. Disinfection of nutrient media, laboratory vessels and work with the rigors of sterility should theoretically enable to obtain sterile tissue cultures. However, after several passages, bacterial contaminants are still visible in some in vitro cultures. Many bactericidal preparations appeared on the market, such as: Plant Preservation Mixture (PPM), Vitrofural, ProClin, Decaben C. Therefore, work was undertaken to determine the concentrations of selected preparations in relation to potato plants cultured in vitro.

Keywords: bactericidal preparations, biocides, endogenous bacteria, in vitro, potato

Wiedza o ziemniaku i jego przechowywaniu w XIX wieku

Antoni Golachowski, Ewa Zdybel

Wiedza o ziemniaku i jego przechowywaniu w XIX wieku

Ziemn. Pol. 2018, 3: 47-52, il., bibliogr., abstr., streszcz.

Streszczenie

Ziemniaki były ważnym, powszechnym i produkowanym na dużą skalę produktem rolniczym. Zdawano sobie sprawę z różnic odmianowych oraz wpływu terminu zbioru na ich jakość i skład chemiczny. Były użytkowywane przez cały rok, dlatego problem właściwego ich przechowywania był bardzo istotny. Poszukiwano sposobów stworzenia jak najlepszych warunków do przechowywania bulw, celem uniknięcia strat wywołanych przez przemarzanie, kiełkowanie czy porażenie chorobami. Przeciwko kiełkowaniu polecano zanurzanie bulw we wrzącej wodzie na 4 sekundy i po osuszeniu przechowywanie w piwnicach, dołach i kopcach. Wiedziano już, że wysuszone ziemniaki można łatwiej i dłużej przechowywać niż świeże, stąd opisy wytwarzania różnego rodzaju suszów. Susze przechowywano w postaci placków z wysuszonej miazgi ziemniaczanej, kostki lub „kaszy z kartofli”.

Słowa kluczowe: XIX w., sposoby przechowywania, sposoby użytkowania, ziemniak

 

Potato know-how and tuber storage in the nineteenth century

Abstract

In the XIX century potatoes were significant, widespread and large-scale agricultural products. Both, the differences between cultivars and the impact of the harvest date on tubers quality and their chemical composition were known. Potatoes were used throughout the year, and the problem of proper storage was significant. Therefore, the best conditions for storing tubers to avoid losses caused by freezing, sprouting or diseases were sought. To prevent sprouting, it was recommended to drench the tubers in boiling water for 4 seconds and after drying store in basements, pits, and mounds. It was already known that dried potatoes could be stored easier and longer than fresh ones, hence descriptions of the production of various types of dehydrated potato wares. They were stored in the form of cakes made of dried potato pulp, cubes or as "potato groats".

Keywords: methods of use, XIX century, potato, storage methods

end faq

Fakty i mity o ziemniakach

Fakty i mity o ziemniakach

Kwartalnik ziemniak polski