Oliwia Firlong-Lauda, Zbigniew Sobisz
Zmiany zachwaszczenia upraw ziemniaka na Pomorzu w ostatnich 40 latach
Ziemn. Pol. 2024, 1:18-25, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
Zmiany zachwaszczenia upraw ziemniaka w południowej części Pomorza analizowano w latach 1982–1984 i 2022-2023. Podstawę niniejszego opracowania stanowiło 276 zdjęć fitosocjologicznych wykonanych w obrębie zespołów roślinnych: Lamio amplexicaulis-Veronicetum politae, Veronico agrestis-Fumarietum officinalis, Euphorbio peplidis-Galinsogetum ciliatae i Spergulo-Echinochloetum cruris-galli. W zespołach segetalnych wyróżnionych w uprawach ziemniaka dominują dwuliścienne gatunki chwastów, głównie Chenopodium album, Stellaria media, Polygonum lapathifolium subsp. pallidum i Matricaria maritima subsp. inodora. Uzyskane wyniki są potwierdzeniem wiedzy, że spadek liczby gatunków zachwaszczających uprawy jest ogólną tendencją notowaną w Polsce.
Słowa kluczowe: antropofity, apofity, chwasty, Pomorze, syntaksony, ziemniak
Changes in weed infestation of potato crops in Pomerania over the last 40 years
Abstract
The paper presents changes in weed infestation of potato crops in the southern part of Pomerania in the years 1982-1984 and 2022-2033. The basis of this study were 276 phytosociological relevés taken within the plant associations: Lamio amplexicaulis-Veronicetum politae, Veronico agrestis-Fumarietum officinalis, Euphorbio peplidis-Galinsogetum ciliatae and Spergulo-Echinochloetum cruris-galli. Segetal associations distinguished in potato crops are dominated by dicotyledonous weed species, mainly Chenopodium album, Stellaria media, Polygonum lapathifolium subsp. pallidum and Matricaria maritima subsp. inodora. The results confirm that the decline in the number of species that infest crops is a general trend observed in Poland.
Keywords: anthropophytes, apophytes, Pomerania, potato, syntaxa,weeds
Agata Kaczmarek, Anna Pawłowska, Krzysztof Treder
Opracowanie tetrapleksowego testu RT-PCR do wykrywania wirusów ziemniaka A, X, S oraz wiroida PSTVd w jednej reakcji
Ziemn. Pol. 2024, 1: 35-40, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
W ramach wstępnych prac nad realizacją projektu FITOEXPORT podjęto badania nad tetrapleskowym testem RT-qPCR do jednoczesnego wykrywania trzech wirusów (A, S, X) i wiroida wrzecionowatości bulw ziemniaka (PSTVd) w jednej reakcji. Po analizie starterów literaturowych wybrano dwa zestawy starterów, które testowano klasycznym testem RT-PCR z analizą produktów reakcji w żelu agarozowym. Wybrano zestaw dający optymalne wyniki i zastosowano go do wykrywania badanych patogenów w jednej reakcji za pomocą testu tetrapleks RT-PCR w czasie rzeczywistym (RT-qPCR).
Słowa kluczowe: PSTVd, PVA, PVS, PVX, RT-PCR, tetrapleks RT-qPCR
Development of a tetraplex RT-PCR test for detection of potato viruses A, X, S and PSTVd viroid in one reaction
Abstract
As part of the preliminary work on the FITOEXPORT project, research was undertaken on a tetraplex RT-qPCR test for the simultaneous detection of three viruses (A, S, X) and potato spindle tuber viroid (PSTVd) in one reaction. After analyzing the literature primers, two sets of primers were selected and tested using a classic RT-PCR test with analysis of reaction products on an agarose gel. The primers set giving optimal results was selected and used to detect the tested pathogens in a single reaction using a real-time tetraplex RT-PCR (RT-qPCR) assay.
Keywords: PSTVd, PVA, PVS, PVX, RT-PCR, tetraplex RT-qPCR
Witold Karnkowski, Joanna Guenter
Badania ziemniaków na obecność niszczyka ziemniaczaka (Ditylenchus destructor) prowadzone przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa w latach 2010-2022
Ziemn. Pol. 2024, 1: 13-18, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
Niszczyk ziemniaczak jest regulowanym agrofagiem niekwarantannowym (RAN) we wszystkich państwach członkowskich UE, a także organizmem kwarantannowym w wielu innych krajach spoza UE. Z uwagi na możliwość rozprzestrzeniania się go wraz z bulwami PIORiN prowadzi badania nad jego występowaniem w ziemniakach. Laboratoria PIORiN przebadały na obecność D. destructor metodą Baermanna 71 911 próbek sadzeniaków. Nicienie wyizolowane z bulw identyfikowano w pierwszej kolejności na podstawie analizy ich cech morfologicznych. Jeśli identyfikacja metodą mikroskopową nie była możliwa z uwagi na znaczną wewnątrzgatunkową zmienność cech morfologicznych, przeprowadzono testy molekularne: PCR-ITS (w celu identyfikacji do rodzaju Ditylenchus) połączony z metodą RFLP z użyciem enzymów restrykcyjnych AluI, HaeIII, Hinf I, HsaI i RsaI lub zastosowano metodę multiplex PCR według Marek i innych (2010). Obecność niszczyka ziemniaczaka stwierdzono w 110 próbkach sadzeniaków (0,15%). W 13 próbkach (0,018%) wykryto niszczyka zjadliwego (Ditylenchus dipsaci), który uszkadza bulwy, wywołując podobne objawy porażenia jak niszczyk ziemniaczak, lecz nie jest regulowanym agrofagiem kwarantannowym tej rośliny. W 10 próbkach (0,014%) stwierdzono inne, niezidentyfikowane gatunki nicieni z rodzaju Ditylenchus.
Słowa kluczowe: Ditylenchus destructor, sadzeniaki ziemniaka, urzędowe badanie
Potato tests for the presence of potato tuber nematode (Ditylenchus destructor) performed by the State Plant Health and Seed Inspection Service in 2010-2022
Abstract
The potato tuber nematode Ditylenchus destructor is a regulated non-quarantine pest (RNQP) in all member states of the European Union (EU) and a quarantine pest in some countries not belonging to the EU. Because of the possibility of the spread of D. destructor on potato tubers, the staff of the State Plant Health and Seed Inspection Service (SPHSIS) performed a survey on both nematode species on potatoes. In 2010-2022 SPHSIS laboratories tested for the presence of D. destructor, with the Baermann method, 71,911 seed potato samples. The identification of nematodes isolated from potato tubers was first carried out based on an analysis of their morphological features. If identification with morphometrics was not possible due to the significant intraspecific variability of morphological features, molecular tests were performed: PCR-ITS (for identification to the genus Ditylenchus) and RFLP method using AluI, HaeIII, Hinf I, HsaI and RsaI restriction enzymes or multiplex PCR method according to Marek et al. (2010) The potato tuber nematode was found in 110 seed potato samples (0.15%). In 13 samples (0.018%), the stem nematode (Ditylenchus dipsaci) was detected, which damages potato tubers, causing similar symptoms of infestation, but is not regulated non-quarantine pest on this plant, while In 10 samples (0.014%) other, not identified nematodes from Ditylenchus genus were found.
Keywords: Ditylenchus destructor, official testing, seed potatoes
Wojciech Nowacki
Zmiany w skali produkcji ziemniaków w Polsce ostatnich lat
Ziemn. Pol. 2024, 1: 40-48, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
Przedstawiono skalę produkcji ziemniaków pod względem powierzchni uprawy, plonowania i zbiorów w 2023 r. na tle ostatnich lat. Okres ten charakteryzował się istotnymi spadkami powierzchni uprawy oraz redukcją liczby gospodarstw uprawiających ziemniaki. Koncentracja produkcji spowodowała wzrost plonowania ziemniaka do poziomu ok. 300 dt/ha dzięki stosowaniu nowoczesnej technologii uprawy oraz coraz częstszego nawadniania plantacji. Niestety krajowe zbiory ziemniaków spadły do poziomu ledwie pokrywającego zapotrzebowanie rynku wewnętrznego. Duży udział w spadku produkcji ziemniaków w Polsce ma obecnie obowiązujące prawo dotyczące zachowania bezpieczeństwa fitosanitarnego.
Słowa kluczowe: odmiany, plonowanie, powierzchnia uprawy, zbiory, ziemniak
Changes in the scale of potato production in poland in recent years
Abstract
The study presents the scale of potato production in terms of cultivated area, yield, and harvest in Poland in 2023 against the background of recent years. This period was characterized by significant declines in the area under potato cultivation in the country and a reduction in the number of farms cultivating this species. The concentration of production resulted in an increase in potato yield to approximately 300 dt/ha due to the use of modern technology in cultivation and the more frequently used irrigation of plantations. Unfortunately, the domestic potato harvest has fallen to a level that barely covers the demand of the internal market. The currently applicable law on maintaining phytosanitary safety has a large share in the decline in potato production in Poland.
Keywords: cultivated area, harvest crops, potato, varieties, yielding
Jerzy Osowski
Biologiczne sposoby zwalczania rizoktoniozy ziemniaka
Ziemn. Pol. 2024, 1: 25-34, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
Grzyb Rhizoctonia solani jest sprawcą wielu chorób roślin, często o znaczeniu gospodarczym. Ze względu na glebowy i nasienny charakter oraz możliwość łatwego rozprzestrzeniania się z niektórymi organami roślinnymi, takimi jak bulwy, jego zwalczanie jest utrudnione. Dodatkowym elementem, zwiększającym trudność zwalczania, jest duży zakres żywicieli (ok. 250), a także możliwość przetrwania przez lata w postaci grzybni w materiale organicznym lub jako sklerocja w glebie. Do zwalczania chorób wywoływanych przez R. solani stosuje się wiele metod (agrotechniczne, chemiczne, fizyczne, zmianowanie roślin, a także uprawa odmian o podwyższonej odporności). Brak efektów stosowania środków ochrony roślin (zapraw) oraz ich negatywny wpływ na środowisko sprawia, że poszukiwane są metody alternatywne. Jedną z takich jest przyjazna dla środowiska metoda biologiczna, która zyskuje na znaczeniu, zwłaszcza przy obowiązujących założeniach Europejskiego Zielonego Ładu.
Słowa kluczowe: bakterie, biofungicydy, grzyby, metody biologiczne, Rhizoctonia solani, ziemniak
Biological methods of controlling potato rhizoctoniosis
Abstract
The fungus Rhizoctonia solani is the cause of many plant diseases, often of economic importance. Due to its soil and seed nature and the ability to spread easily through some plant organs, such as tubers, its control is difficult. An additional element that increases the difficulty of control is the extensive host range (approx. 250) and the ability to survive for years as mycelium in organic material or as sclerotia in the soil. Many methods are used to combat diseases caused by R. solani (agrotechnical, chemical, physical, plant rotation, and the cultivation of varieties with increased resistance). The lack of results in using plant protection products dedicated to treating tubers and their negative environmental impact means that alternative methods are being sought. One of these is an environmentally friendly biological method, which is gaining importance, especially under the current assumptions of the European Green Deal.
Keywords: bacteria, biofungicides, fungi, biological methods, Rhizoctonia solani, potato
Bartosz Płóciennik, Dominika Białoskórska, Milena Sagan, Gabriela Błasińska, Aleksandra Mozolewska
Wpływ gibereliny, węgla aktywnego i ich interakcji na morfogenezę kultur in vitro ziemniaka
Ziemn. Pol. 2024, 1: 3-13, il., bibliogr., abstr., streszcz.
Streszczenie
Każda analizowana odmiana ziemniaka (Amarant, Gwiazda, Jubilat) reagowała w odmienny sposób na dodanie do podłoża gibereliny i węgla aktywnego, lecz jedynie w zakresie parametrów dotyczących pędów. Najlepsze rezultaty, dotyczące m.in. długości pędu, zaobserwowano w przypadku odmiany Amarant (po dodaniu 250 mg/l węgla aktywnego i 0,1-proc. roztworu kwasu giberelinowego). Pozostałe wykazywały najlepszy wzrost na pożywce Murashige-Skooga z 0,1-proc. stężeniem gibereliny. W przypadku morfologii korzeni odnotowano negatywny wpływ dodawanych substancji we wszystkich analizowanych kulturach.
Słowa kluczowe: korzenie, kultury in vitro, kwas giberelinowy, morfogeneza, pędy, węgiel aktywny, ziemniak
Influence of gibberellin, activated carbon and their interaction on the morphogenesis of potato in vitro cultures
Abstract
It was found that each of the analyzed potato varieties (Amarant, Gwiazda, Jubilat) reacted differently to gibberellin and activated carbon added to the medium, but only in terms of parameters concerning shoots. The best results, concerning, among other things, shoot length, were observed for the Amarant variety (after the addition of 250 mg/l activated carbon and 0,1% gibberellic acid solution). Other varieties showed the best growth on Murashige-Skoog medium with 0,1% gibberellic acid concentration. In the case of root morphology, the added substances had a negative effect on all analyzed cultures.
Keywords: activated carbon, gibberellic acid, in vitro cultures, morphogenesis, potato, roots, shoots
Krystyna Żalejko
Bank informacji o sprzedaży sadzeniaków. Jesień 2023 / wiosna 2024
Ziemn. Pol. 2024, 1: 49-55
