Tytuł: Wykorzystanie alkoholu etylowego i fitohormonów do szybkiego i bezpiecznego przerywania spoczynku bulw ziemniaka

Tytuł: Wykorzystanie alkoholu etylowego i fitohormonów do szybkiego i bezpiecznego przerywania spoczynku bulw ziemniaka

Instytucja finansująca: Narodowe Centrum Nauki

Okres realizacji: 2011-2014

Wykonawcy: dr iż. Sławomir Wróbel – kierownik projektu
dr hab. Jacek Kęsy – wykonawca

Jednostka realizująca: Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR-PIB w Boninie
Zakład Fizjologii i Biologii Molekularnej Roślin UMK w Toruniu

Wartość projektu: 186 010 zł

Cel badań:

Ocena wpływu alkoholu etylowego, sacharozy i fitohormonów (kwas giberelinowy i kinetyna) oraz czasu aplikacji tych środków na zmniejszanie poziomu ABA w bulwach i przerywanie spoczynku bulw i mikrobulw ziemniaka odmian trudno kiełkujących zaraz po zbiorach.

Osiągnięte rezultaty:

  • Zastosowanie alkoholu etylowego istotnie skracało spoczynek bulw ziemniaka, z tym że zależność ta była silnie zależna od odmiany.
  • Największy wpływ na skrócenie spoczynku bulw miało zastosowanie gibereliny, natomiast kinetyna wydaje się nie mieć większego znaczenia w tym zakresie
  • Wydłużanie czasu moczenia wycinków bulw istotnie zwiększało skuteczność poszczególnych kombinacji badawczych.
  • Najskuteczniejszą w przerywaniu spoczynku była kombinacja Standard 2, która oprócz gibereliny zawierała dodatkowo tiomocznik i daminozyd oraz ta zawierająca 4% alkohol etylowy, giberelinę i kinetynę, w której wycinki bulw moczono przez 30 minut.
  • W większości przebadanych prób, brak było wyraźnej korelacji spadku poziomu stężenia kwasu abscysynowego (ABA) odpowiedzialnego za spoczynek, pod wpływem zastosowanych kombinacji związków. Zaobserwowano stosunkowo dużą rozbieżność poziomu ABA w obrębie odmiany w poszczególnych próbach bezpośrednio po moczeniu.
  • Dłuższy okres produkcji mikrobulw (około 147 dni) oraz odsunięty o około 3 tygodnie po ich zbiorze zabieg przerywania spoczynku wpływał istotnie na wzrost udziału bulw kiełkujących. Istotną różnicę w skuteczności przerywania spoczynku pomiędzy kombinacjami stwierdzano jedynie w ciągu 13 pierwszych dni od chwili poddania mikrobulw zabiegowi. Później różnice ulegały zatarciu i były statystycznie nieistotne, co oznacza, że udział skiełkowanych mikrobulw był na podobnym poziomie.
  • Stwierdzono, że niższa zawartość ABA wcale nie ułatwiała kiełkowania, gdyż najwięcej tego związku było w mikrobulwach odmiany Gwiazda, która wykazywała się najszybszym kiełkowaniem. Ocena zawartości ABA w mikrobulwach cechowała się znacznie mniejszym odchyleniem standardowym niż w przypadku wycinków bulw, co zapewne związane jest z wielkością analizowanej tkanki.