dr Tomasz Lenartowicz

COBORU, 63-022 Słupia Wielka, e-mail: t.lenartowicz@coboru.pl

Nowe odmiany ziemniaka 2015

Ziemn. Pol. 2015, 2: 4-7, il. Streszczenie

Impresja – b. wczesna jadalna, sałatkowa do ogólnoużytkowej, smak dość dobry, bulwy duże, okrągłoowalne, oczka b. płytkie, skórka ż., miąższ jż, nieciemniejący. Podatna na PVY, b. podatna na zarazę (HZ Zamarte); Riviera – b. wczesna jadalna, sałatkowa do ogólnoużytkowej, smak przeciętny, bulwy duże, okrągłe, oczka płytkie, skórka ż., miąższ jż., nieciemniejący. Szybko gromadzi plon. Polecana do uprawy na b. wczesny zbiór. Wysoko odporna na PVY, b. podatna na zarazę (Agrico Polska); Magnolia – wczesna jadalna, ogólnoużytkowa do lekko mączystej, smak dobry, bulwy okrągłoowalne, duże do b. dużych, oczka płytkie, skórka jbeż., miąższ jż., nieciemniejący. Wysoko odporna na PVY, dość podatna na zarazę (PMHZ Strzekęcino); Mieszko – śr. wczesna skrobiowa (20%), plenna, bulwy średnie do dużych, okrągłoowalne, skórka ż., miąższ jż. Wysoko odporna na PVY, dość odporna na zarazę (liście) (PMHZ Strzekęcino); Widawa – śr. wczesna skrobiowa (19,6%), plenna, bulwy duże, okrągłe, skórka ż., miąższ kr. Wysoko odporna na PVY, dość odporna na zarazę (HZ Zamarte)

Słowa kluczowe: charakterystyka odmian, ziemniak

dr Tomasz Lenartowicz

COBORU, 63-022 Słupia Wielka, e-mail: t.lenartowicz@coboru.pl

New potato varieties 2015

Peanuts. Half. 2015, 2: 4-7, il. summary

Impression – very early edible, salad for general use, fairly good taste, large, rounded tubers, very shallow eyes, skin peeled, pulp flesh, non-shading. Susceptible to PVY, very susceptible to late blight (HZ Zamarte); Riviera – very early edible, salad for general use, average taste, large, round tubers, shallow eyes, skin peeled, flesh, non-shading. Quickly harvests. Recommended for early harvesting. Highly resistant to PVY, very susceptible to late blight (Agrico Polska); Magnolia – early edible, general-use to slightly mealy, good taste, rounded tubers, large to very large, shallow eyes, peel, light flesh, non-shading. Highly resistant to PVY, quite susceptible to late blight (PMHZ Strzekęcin); Mieszko – Wed early starchy (20%), high-yielding, medium to large tubers, round, rounded skin, cuticle pulp Highly resistant to PVY, quite resistant to late blight (leaves) (PMHZ Strzekęcino); Widawa – Wed early starchy (19.6%), high-yielding, large, round tubers, cutaneous skin, pulp of kr. Highly resistant to PVY, quite resistant to late blight (HZ Zamarte)

Key words: variety characteristics, potato

prof. dr hab. Józefa Kapsa

IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie

e-mail: jkapsa@wp.pl

Niechemiczne metody ochrony ziemniaka w integrowanej ochronie roślin

Ziemn. Pol. 2015, 2: 7-16, il., bibliogr.

Streszczenie

1. Płodozmian i ochronne zabiegi agrotechniczne (właściwe obsypywanie i formowanie redlin za pomocą obsypnika czy profilatora). Najlepszymi przedplonami dla ziemniaka są wieloletnie rośliny bobowate (motylkowate): drobnonasienne (np. koniczyna, lucerna) i ich mieszanki z wiechlinowatymi (trawami) oraz grubonasienne (np. peluszka i łubiny). Ziemniak powinien wracać na to samo pole po 4-5 latach; 2. m etoda hodowlana, czyli dobór odmian do uprawy (mniej podatnych na agrofagi); 3. używanie wyłącznie zdrowych sadzeniaków, o wysokiej wartości nasiennej; 4. usuwanie z plantacji źródeł infekcji; 5. przygotowanie plantacji do zbioru (usunięcie naci), zbiór w odpowiednich warunkach, właściwe przechowywanie.

Słowa kluczowe: integrowana ochrona roślin, IPM, niechemiczne metody ochrony, ziemniak

prof. dr hab. Józef Kaps

IHAR-PIB, Department of Seed and Potato Protection in Bonin

E-mail: jkapsa@wp.pl

Non-chemical methods of potato protection in integrated plant protection

Peanuts. Half. 2015, 2: 7-16, illustration, bibliography

summary

1. Crop rotation and protective agrotechnical operations (proper covering and forming of ridges with the use of a lister or profiler). The best forecrops for potato are perennial bean plants: small-seeded (e.g. clover, alfalfa) and mixtures thereof with paniculate (grasses) and thick-seeded (e.g. pods and lupins). The potato should return to the same field after 4-5 years; 2. m farming method, i.e. the selection of varieties for cultivation (less susceptible to pests); 3. using only healthy seed potatoes, with high seed value; 4. removing infection sources from plantations; 5. preparation of the plantation for harvest (removal of cuttings), harvesting in appropriate conditions, proper storage.

Key words: integrated plant protection, IPM, non-chemical methods of protection, potato

dr Agnieszka Ciesielska, dr Anna Wysmułek

SGGW w Warszawie, Katedra Agronomii, ul. Nowoursynowska 166

02-787 Warszawa, e-mail: agnieszka_ciesielska@sggw.pl

Sencor Liquid 600 SC – przyjazna formulacja i wyższa skuteczność

Ziemn. Pol. 2015, 2: 16-18, il.

Streszczenie

Zawiera 600 g metrybuzyny w 1 l preparatu. Substancja czynna jest pobierana przez korzenie i liście, w roślinach chwastów hamuje proces fotosyntezy. Jest przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliściennych i niektórych jednoliściennych w uprawie ziemniaka, marchwi, pomidorów z rozsady, soi i szparagów. Jest stosowany przed wschodami ziemniaków, po uprzednim obredleniu, w dawce 0,75- -1,0 l/ha, lub po wschodach, przy wysokości roślin 13-15 cm (0,5 l/ha). Możliwy jest również zabieg dzielony: 0,3 l/ha (przedwschodowo) i 0,2 l/ha (powschodowo) w odstępie minimum 7 dni. Dzięki płynnej formie użytkowej Sencor Liquid 600 SC mimo mniejszej zawartości substancji czynnej, stosowany w tych samych dawkach co Sencor 70 WG (700 g/l metrybuzyny), wykazuje wyższą skuteczność chwastobójczą niezależnie od terminu zabiegu oraz wprowadza mniejszą ilość metrybuzyny do śro dowiska.

Słowa kluczowe: herbicydy, metrybuzyna, Sencor Liquid 600 SC, ziemniak, zwalczanie chwastów

dr Agnieszka Ciesielska, dr Anna Wysmułek

SGGW in Warsaw, Department of Agronomy, ul. Nowoursynowska 166

02-787 Warsaw, e-mail: agnieszka_ciesielska@sggw.pl

Sencor Liquid 600 SC – friendly formulation and higher efficiency

Peanuts. Half. 2015, 2: 16-18, il.

summary

Contains 600 g metribuzin in 1 liter of preparation. The active substance is taken up by roots and leaves, in weed plants it inhibits photosynthesis. It is intended for controlling dicotyledonous weeds and some monocotyledonous plants in potato, carrot, seedling tomatoes, soybean and asparagus. It is used before emergence of potatoes, after prior processing, at a dose of 0.75-1.0 l / ha, or after emergence, at a plant height of 13-15 cm (0.5 l / ha). A split treatment is also possible: 0.3 l / ha (pre-emergence) and 0.2 l / ha (post-emergence) with an interval of at least 7 days. Thanks to the liquid formulation, Sencor Liquid 600 SC, despite the lower content of active substance, used in the same doses as Sencor 70 WG (700 g / l metribuzin), shows higher herbicidal effectiveness regardless of the time of the procedure and introduces a smaller amount of metribuzin into the environment.

Keywords: herbicides, metribuzin, Sencor Liquid 600 SC, potato, weed control

mgr inż. Emil Stefańczyk, dr hab. Jadwiga Śliwka

IHAR-PIB, Oddział w Młochowie, Pracowania Badania Odporności na Grzyby i Bakterie

ul. Platanowa 19, 05-831 Młochów, e-mail: e.stefanczyk@ihar.edu.pl

VIPS – norweska platforma decyzyjna

Ziemn. Pol. 2015, 2: 20-23, il., bibliogr.

Streszczenie

Phytophthora infestans, patogen wywołujący zarazę ziemniaka, przyczynia się do ogromnych strat w uprawie ziemniaka ze względu na obniżanie plonów, jak i konieczność stosowania kosztownych środków ochrony roślin. Zastosowanie systemów decyzyjnych pozwala zredukować liczbę zabiegów ochronnych z użyciem fungicydów. Funkcjonująca w Norwegii platforma VIPS oferuje trzy modele oceniające ryzyko pojawienia się zarazy: model negatywnej prognozy oraz modele Førsunda i Nærstad. Działanie ostatniego z nich jest stale weryfikowane i usprawniane.

Słowa kluczowe: Phytophthora infestans, system decyzyjny, zaraza ziemniaka, ziemniak

MSc. Emil Stefańczyk, dr hab. Jadwiga Śliwka

IHAR-PIB, Branch in Młochów, Work Research on Mushroom and Bacterial Resistance

ul. Platanowa 19, 05-831 Młochów, e-mail: e.stefanczyk@ihar.edu.pl

VIPS – Norwegian decision-making platform

Peanuts. Half. 2015, 2: 20-23, illustration, bibliography

summary

Phytophthora infestans, a pathogen that causes potato blight, contributes to huge losses in potato cultivation due to lower yields and the need to use expensive plant protection products. The use of decision systems allows to reduce the number of protective treatments using fungicides. The VIPS platform operating in Norway offers three models assessing the risk of late blight: the negative forecast model as well as the Førsunda and Nærstad models. The operation of the last of them is constantly verified and improved.

Key words: Phytophthora infestans, decision system, potato blight, potato

dr inż. Janusz Urbanowicz

IHAR-PIB, Pracownia Ochrony Ziemniaka w Boninie

e-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl

Herbicydy zalecane do ochrony ziemniaka

Ziemn. Pol. 2015, 2: 25-29, il., bibliogr.

Streszczenie

Ze względu na początkowy wolny wzrost ziemniak jest szczególnie wrażliwy na zachwaszczenie. Czas od sadzenia do wschodów może wynosić nawet 60 dni, a dodatkowo uprawa w szerokiej rozstawie rzędów stwarza idealne warunki dla rozwoju chwastów. Zachwaszczenie plantacji jest groźne zwłaszcza na początku wegetacji, jako tzw. zachwaszczenie pierwotne, i pod koniec – jako wtórne. Skutkiem zachwaszczenia są niższe plony, gorsza jakość bulw oraz ich stan podczas przechowywania. Najskuteczniejszą metodą zwalczania chwastów jest stosowanie herbicydów. Można je aplikować przed wschodami ziemniaków i po wschodach. Po wschodach opryski należy stosować w precyzyjnie wybranej fazie rozwojowej ziemniaka i chwastów i znać mechanizm działania substancji aktywnej, by nie doszło do niekorzystnego zjawiska – fitotoksycznej reakcji roślin.

Słowa kluczowe: fitotoksyczność, herbicydy, substancja aktywna, ziemniak

Dr. Eng. Janusz Urbanowicz

IHAR-PIB, Potato Protection Laboratory in Bonin

E-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl

Herbicides recommended for potato protection

Peanuts. Half. 2015, 2: 25-29, illustration, bibliography

summary

Due to the initial slow growth, the potato is particularly sensitive to weeds. The time from planting to emergence can be up to 60 days, and in addition, cultivation in a wide row spacing creates ideal conditions for weed development. Plantation infestation is dangerous especially at the beginning of vegetation, as primary weed infestation, and at the end – as secondary. The effect of weeds is lower yields, poorer quality of tubers and their condition during storage. The most effective method of controlling weeds is the use of herbicides. They can be applied before and after emergence of potatoes. After emergence, spraying should be applied in a precisely selected development phase of potato and weeds and the mechanism of action of the active substance should be known so that no adverse phenomenon occurs – the phytotoxic reaction of plants.

Key words: phytotoxicity, herbicides, active substance, potato

dr inż. Janusz Urbanowicz

IHAR-PIB, Pracownia Ochrony Ziemniaka w Boninie

e-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl

Arcade 880 EC. Nowy herbicyd w ziemniaku

Ziemn. Pol. 2015, 2: 30, il.

Streszczenie

Zawiera dwie substancje aktywne: prosulfokarb (inhibitor syntezy lipidów) i metrybuzynę (inhibitor fotosyntezy). To połączenie pozwala zwalczyć większość chwastów dwu- i jednoliściennych. Może być stosowany przed wschodami oraz tuż po wschodach, gdy rośliny mają wysokość nie większą niż 5 cm. Zalecana dawka: 4-5 l/ha. W badaniach prowadzonych w Boninie z odmianami Justa (średnio wrażliwa na metrybuzynę) i Krasa (bardzo wrażliwa) reakcja roślin na Arcade 880 EC była niewielka i nie wpłynęła na wielkość plonu. Nie odnotowano również zdrobnienia bulw, które jest często następstwem fitotoksycznej reakcji ziemniaka. Po zastosowaniu Arcade 880 EC plantacja była wolna od chwastów niemal do końca wegetacji.

Słowa kluczowe: Arcade 880 EC, herbicydy, ziemniak

Dr. Eng. Janusz Urbanowicz

IHAR-PIB, Potato Protection Laboratory in Bonin

E-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl

Arcade 880 EC. New herbicide in potato

Peanuts. Half. 2015, 2:30, il.

summary

It contains two active substances: prosulfocarb (lipid synthesis inhibitor) and metribuzin (photosynthesis inhibitor). This combination allows the majority of dicotyledonous and monocotyledonous weeds to be controlled. It can be used before and just after emergence, when the plants have a height of not more than 5 cm. Recommended dose: 4-5 l / ha. In studies conducted in Bonin with Justa (moderately sensitive to metribuzin) and Karst (very sensitive) cultivars, the reaction of Arcade 880 EC was low and did not affect the yield. There was also no diminutive of tubers, which is often a consequence of the phytotoxic reaction of potatoes. After applying Arcade 880 EC, the plantation was weed free until almost the end of vegetation.

Key words: Arcade 880 EC, herbicides, potato

dr inż. Tomasz Erlichowski

IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie

e-mail: erlichowski@ziemniak-bonin.pl

Wykrywanie i monitorowanie larw oraz chrząszczy sprężykowatych (Coleoptera: Elateridae) a zagrożenie upraw ziemniaka

Ziemn. Pol. 2015, 2: 32-38, il., bibliogr.

Streszczenie

Larwy sprężykowatych Elateridae, potocznie nazywane drutowcami, wciąż lokalnie zagrażają uprawom ziemniaka. Jest to efekt przeznaczania pod uprawę siedlisk polowych, w których stosowano uproszczenia agrotechniczne, monokultur oraz oszczędzania w uprawie i ochronie. Obecnie tylko wysoka jakość wyprodukowanych bulw gwarantuje zysk z uprawy i sprzedaż ziemniaków konfekcjonowanych lub do przetwórstwa. Uprawa ziemniaków każdego roku, szczególnie na polach dzierżawionych, o nieznanej historii uprawek i zabiegów, powinna być poprzedzona badaniem zasiedlenia przez szkodniki glebowe. Larwy wykrywa się wiarygodną metodą pułapek przynętowych lub bardziej pracochłonną metodą analiz glebowych, tzw. dołkowych, przed sadzeniem. Monitorowanie plantacji (przedplonu dla ziemniaka) można rozpocząć od wystawienia pułapek feromonowych (zawierających swoisty dla każdego gatunku owada syntetyczny feromon żeński). Na tej podstawie można określić liczebność i zagęszczenie chrząszczy (prognoza długoterminowa), ale przed uprawą ziemniaków w danym roku i tak należy wykonać analizę liczbności larw jako głównego źródła uszkodzeń.

Słowa kluczowe: Agriotes sp., drutowce, monitoring, pułapki przynętowe i feromonowe, ziemniak

Dr. Eng. Tomasz Erlichowski

IHAR-PIB, Department of Seed and Potato Protection in Bonin

E-mail: erlichowski@ziemniak-bonin.pl

Detection and monitoring of larvae and Bunch beetles (Coleoptera: Elateridae) and the threat to potato crops

Peanuts. Half. 2015, 2: 32-38, illustration, bibliography

summary

Elateridae larvae, commonly called wireworms, are still locally endangering potato crops. This is the effect of allocating field habitats for cultivation, in which agricultural simplifications, monocultures, and saving in cultivation and protection were used. Currently, only the high quality of tubers produced guarantees profit from the cultivation and sale of ready-made or processed potatoes. Potato cultivation each year, especially in leased fields, with an unknown crop history and treatments, should be preceded by a study on the occupation of soil pests. Larvae are detected by a reliable method of bait traps or a more labor-intensive method of soil analysis, the so-called hole, before planting. Plantation monitoring (forecrop for potato) can be started by issuing pheromone traps (containing synthetic insect pheromone specific for each species). On this basis, the number and density of beetles can be determined (long-term forecast), but before growing potatoes in a given year, an analysis of the number of larvae as the main source of damage should be carried out.

Keywords: Agriotes sp., Wireworms, monitoring, bait and pheromone traps, potato

dr hab. Zbigniew Czerko, prof. nadzw.

IHAR-PIB, Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka w Jadwisinie

05-140 Serock, e-mail: z.czerko@ihar.edu.pl

Poradnik przechowalnika. Część II

Ziemn. Pol. 2015, 2: 38-53, il., bibliogr.

Streszczenie

Zestawienie najbardziej użytecznych parametrów, określających właściwości ziemniaków, środowiska przechowywania, typowych rozwiązań przechowalni i zasad eksploatacji. Zbiór najbardziej przydatnych dla przechowalnika danych, zestawionych w tabelach i w postaci wykresów. Składa się z 4 części, które będą się ukazywały w 2015 r. w kolejnych numerach kwartalnika: 1. Właściwości fizyczne, fizjologiczne i mechaniczne przechowywanego materiału. Właściwości środowiska przechowywania. Definicje podstawowych pojęć w przechowalnictwie i ich jednostki, 2. Sposoby przechowywania. Elementy techniczne budowy przechowalni. Maszyny stosowane w przechowalnictwie, 3. Zasady utrzymania optymalnych warunków przechowywania, 4. Sposoby ograniczania strat przechowalniczych

Słowa kluczowe: definicje pojęć w przechowalnictwie, eksploatacja przechowalni, przechowywanie, właściwości ziemniaków, ziemniak

dr hab. Zbigniew Czerko, prof. Associate.

IHAR-PIB, Potato Storage and Processing Plant in Jadwisin

05-140 Serock, e-mail: z.czerko@ihar.edu.pl

Storage guide. Part II

Peanuts. Half. 2015, 2: 38-53, illustration, bibliography

summary

A list of the most useful parameters determining the properties of potatoes, storage environment, typical storage solutions and operating rules. A collection of the most useful data for the storage of data, summarized in tables and in the form of charts. It consists of 4 parts, which will appear in 2015 in subsequent issues of the quarterly: 1. Physical, physiological and mechanical properties of the stored material. Storage environment properties. Definitions of basic concepts in storage and their units, 2. Storage methods. Technical elements of the storage building. Machines used in storage, 3. Rules for maintaining optimal storage conditions, 4. Ways to reduce storage losses

Keywords: definitions of terms in storage, storage operation, storage, potato properties, potato

Krzysztof Korolewicz

członek zarządu Stowarzyszenia Polski Ziemniak

Co dalej z ziemniakiem?… Pytanie wciąż bez odpowiedzi?

Ziemn. Pol. 2015, 2: 59-60

Streszczenie

Jednym z czynników destabilizujących ceny ziemniaków jest nadprodukcja na wolny rynek, ziemniaki bez docelowego klienta, które w swojej masie podnoszą lub bardzo obniżają ceny. W sezonie o bardzo wysokiej cenie na rynek trafiają ziemniaki kontraktowane na frytki, chipsy, a nawet na skrobię. Z kolei w latach, kiedy ziemniaki są tanie, często sprzedaje się je bez sortowania i kalibrowania. Taka sytuacja powoduje obecność w obrocie anonimowych, złej jakości ziemniaków, które nigdy nie powinny się na rynku znaleźć. Branża powinna odpowiedzialnie budować wizerunek ziemniaka jako najwyższej jakości produktu dostępnego przez cały rok dla każdego Klienta. Budować regionalne i lokalne marki, z dumą wpisywać nazwisko producenta i nazwę odmiany. Trzeba edukować konsumentów i bardzo uczciwie traktować swoją pracę.

Słowa kluczowe: branża ziemniaczana, rynek ziemniaka, ziemniak

Krzysztof Korolewicz

member of the board of the Polish Potato Association

What next with potato? … Question still unanswered?

Peanuts. Half. 2015, 2: 59-60

summary

One of the factors destabilizing the price of potatoes is overproduction for the free market, potatoes without a target customer, which in their mass increase or significantly reduce prices. In a season at a very high price, potatoes for fries, chips and even starch come to the market. In turn, in the years when potatoes are cheap, they are often sold without sorting and calibrating. This situation causes the presence on the market of anonymous, poor-quality potatoes, which should never be on the market. The industry should responsibly build the image of potato as the highest quality product available to all customers throughout the year. Build regional and local brands, proudly enter the manufacturer’s name and variety name. You need to educate consumers and treat your work very honestly.

Key words: potato industry, potato market, potato

dr inż. Wojciech Nowacki

wiceprezes zarządu SPZ, IHAR-PIB, Oddział w Jadwisinie

Zakład Agronomii Ziemniaka, 05-140 Serock, e-mail: w.nowacki@ihar.edu.pl

Propozycje działania zarządu Stowarzyszenia Polski Ziemniak w kadencji 2014-2017

Ziemn. Pol. 2015, 2: 54-58, il.

Streszczenie

Jest wiele trudnych problemów do rozwiązania, aby polska branża ziemniaczana mogła dalej sprawnie funkcjonować. Nowo wybrany zarząd Stowarzyszenia Polski Ziemniak powinien jak najszybciej przyjąć program działania. Najważniejszymi zagadnieniami w nowym programie powinny być: powstrzymanie trwającego regresu w branży, rozwiązanie problemu występowania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka, bardzo aktywna promocja polskich ziemniaków w kraju i poza granicami, działania na rzecz poprawy jakości oferty rynkowej ziemniaka oraz monitorowanie opłacalności produkcji ziemniaków na różnych szczeblach kanałów rynkowych.

Słowa kluczowe: bakterioza pierścieniowa, jakość, opłacalność, program SPZ, promocja, ziemniak

Dr. Eng. Wojciech Nowacki

vice president of the management board of SPZ, IHAR-PIB, Branch in Jadwisin

Department of Potato Agronomy, 05-140 Serock, e-mail: w.nowacki@ihar.edu.pl

Proposals for the management of the Polish Potato Association in the 2014-2017 term

Peanuts. Half. 2015, 2: 54-58, il.

summary

There are many difficult problems to solve so that the Polish potato industry can continue to function efficiently. The newly elected board of the Polish Potato Association should adopt the action program as soon as possible. The most important issues in the new program should be: stopping the ongoing regression in the industry, solving the problem of potato ring rot, very active promotion of Polish potatoes at home and abroad, activities to improve the quality of the potato market offer and monitoring the profitability of potato production at various levels of market channels .

Key words: ring rot, quality, profitability, SPZ program, promotion, potato