dr Tomasz Lenartowicz
COBORU, 63-022 Słupia Wielka, e-mail: t.lenartowicz@coboru.pl
Nowe odmiany ziemniaka 2015
Ziemn. Pol. 2015, 2: 4-7, il. Streszczenie
Impresja – b. wczesna jadalna, sałatkowa do ogólnoużytkowej, smak dość dobry, bulwy duże, okrągłoowalne, oczka b. płytkie, skórka ż., miąższ jż, nieciemniejący. Podatna na PVY, b. podatna na zarazę (HZ Zamarte); Riviera – b. wczesna jadalna, sałatkowa do ogólnoużytkowej, smak przeciętny, bulwy duże, okrągłe, oczka płytkie, skórka ż., miąższ jż., nieciemniejący. Szybko gromadzi plon. Polecana do uprawy na b. wczesny zbiór. Wysoko odporna na PVY, b. podatna na zarazę (Agrico Polska); Magnolia – wczesna jadalna, ogólnoużytkowa do lekko mączystej, smak dobry, bulwy okrągłoowalne, duże do b. dużych, oczka płytkie, skórka jbeż., miąższ jż., nieciemniejący. Wysoko odporna na PVY, dość podatna na zarazę (PMHZ Strzekęcino); Mieszko – śr. wczesna skrobiowa (20%), plenna, bulwy średnie do dużych, okrągłoowalne, skórka ż., miąższ jż. Wysoko odporna na PVY, dość odporna na zarazę (liście) (PMHZ Strzekęcino); Widawa – śr. wczesna skrobiowa (19,6%), plenna, bulwy duże, okrągłe, skórka ż., miąższ kr. Wysoko odporna na PVY, dość odporna na zarazę (HZ Zamarte)
Słowa kluczowe: charakterystyka odmian, ziemniak
prof. dr hab. Józefa Kapsa
IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie
e-mail: jkapsa@wp.pl
Niechemiczne metody ochrony ziemniaka w integrowanej ochronie roślin
Ziemn. Pol. 2015, 2: 7-16, il., bibliogr.
Streszczenie
1. Płodozmian i ochronne zabiegi agrotechniczne (właściwe obsypywanie i formowanie redlin za pomocą obsypnika czy profilatora). Najlepszymi przedplonami dla ziemniaka są wieloletnie rośliny bobowate (motylkowate): drobnonasienne (np. koniczyna, lucerna) i ich mieszanki z wiechlinowatymi (trawami) oraz grubonasienne (np. peluszka i łubiny). Ziemniak powinien wracać na to samo pole po 4-5 latach; 2. m etoda hodowlana, czyli dobór odmian do uprawy (mniej podatnych na agrofagi); 3. używanie wyłącznie zdrowych sadzeniaków, o wysokiej wartości nasiennej; 4. usuwanie z plantacji źródeł infekcji; 5. przygotowanie plantacji do zbioru (usunięcie naci), zbiór w odpowiednich warunkach, właściwe przechowywanie.
Słowa kluczowe: integrowana ochrona roślin, IPM, niechemiczne metody ochrony, ziemniak
dr Agnieszka Ciesielska, dr Anna Wysmułek
SGGW w Warszawie, Katedra Agronomii, ul. Nowoursynowska 166
02-787 Warszawa, e-mail: agnieszka_ciesielska@sggw.pl
Sencor Liquid 600 SC – przyjazna formulacja i wyższa skuteczność
Ziemn. Pol. 2015, 2: 16-18, il.
Streszczenie
Zawiera 600 g metrybuzyny w 1 l preparatu. Substancja czynna jest pobierana przez korzenie i liście, w roślinach chwastów hamuje proces fotosyntezy. Jest przeznaczony do zwalczania chwastów dwuliściennych i niektórych jednoliściennych w uprawie ziemniaka, marchwi, pomidorów z rozsady, soi i szparagów. Jest stosowany przed wschodami ziemniaków, po uprzednim obredleniu, w dawce 0,75- -1,0 l/ha, lub po wschodach, przy wysokości roślin 13-15 cm (0,5 l/ha). Możliwy jest również zabieg dzielony: 0,3 l/ha (przedwschodowo) i 0,2 l/ha (powschodowo) w odstępie minimum 7 dni. Dzięki płynnej formie użytkowej Sencor Liquid 600 SC mimo mniejszej zawartości substancji czynnej, stosowany w tych samych dawkach co Sencor 70 WG (700 g/l metrybuzyny), wykazuje wyższą skuteczność chwastobójczą niezależnie od terminu zabiegu oraz wprowadza mniejszą ilość metrybuzyny do śro dowiska.
Słowa kluczowe: herbicydy, metrybuzyna, Sencor Liquid 600 SC, ziemniak, zwalczanie chwastów
mgr inż. Emil Stefańczyk, dr hab. Jadwiga Śliwka
IHAR-PIB, Oddział w Młochowie, Pracowania Badania Odporności na Grzyby i Bakterie
ul. Platanowa 19, 05-831 Młochów, e-mail: e.stefanczyk@ihar.edu.pl
VIPS – norweska platforma decyzyjna
Ziemn. Pol. 2015, 2: 20-23, il., bibliogr.
Streszczenie
Phytophthora infestans, patogen wywołujący zarazę ziemniaka, przyczynia się do ogromnych strat w uprawie ziemniaka ze względu na obniżanie plonów, jak i konieczność stosowania kosztownych środków ochrony roślin. Zastosowanie systemów decyzyjnych pozwala zredukować liczbę zabiegów ochronnych z użyciem fungicydów. Funkcjonująca w Norwegii platforma VIPS oferuje trzy modele oceniające ryzyko pojawienia się zarazy: model negatywnej prognozy oraz modele Førsunda i Nærstad. Działanie ostatniego z nich jest stale weryfikowane i usprawniane.
Słowa kluczowe: Phytophthora infestans, system decyzyjny, zaraza ziemniaka, ziemniak
dr inż. Janusz Urbanowicz
IHAR-PIB, Pracownia Ochrony Ziemniaka w Boninie
e-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl
Herbicydy zalecane do ochrony ziemniaka
Ziemn. Pol. 2015, 2: 25-29, il., bibliogr.
Streszczenie
Ze względu na początkowy wolny wzrost ziemniak jest szczególnie wrażliwy na zachwaszczenie. Czas od sadzenia do wschodów może wynosić nawet 60 dni, a dodatkowo uprawa w szerokiej rozstawie rzędów stwarza idealne warunki dla rozwoju chwastów. Zachwaszczenie plantacji jest groźne zwłaszcza na początku wegetacji, jako tzw. zachwaszczenie pierwotne, i pod koniec – jako wtórne. Skutkiem zachwaszczenia są niższe plony, gorsza jakość bulw oraz ich stan podczas przechowywania. Najskuteczniejszą metodą zwalczania chwastów jest stosowanie herbicydów. Można je aplikować przed wschodami ziemniaków i po wschodach. Po wschodach opryski należy stosować w precyzyjnie wybranej fazie rozwojowej ziemniaka i chwastów i znać mechanizm działania substancji aktywnej, by nie doszło do niekorzystnego zjawiska – fitotoksycznej reakcji roślin.
Słowa kluczowe: fitotoksyczność, herbicydy, substancja aktywna, ziemniak
dr inż. Janusz Urbanowicz
IHAR-PIB, Pracownia Ochrony Ziemniaka w Boninie
e-mail: urbanowicz@ziemniak-bonin.pl
Arcade 880 EC. Nowy herbicyd w ziemniaku
Ziemn. Pol. 2015, 2: 30, il.
Streszczenie
Zawiera dwie substancje aktywne: prosulfokarb (inhibitor syntezy lipidów) i metrybuzynę (inhibitor fotosyntezy). To połączenie pozwala zwalczyć większość chwastów dwu- i jednoliściennych. Może być stosowany przed wschodami oraz tuż po wschodach, gdy rośliny mają wysokość nie większą niż 5 cm. Zalecana dawka: 4-5 l/ha. W badaniach prowadzonych w Boninie z odmianami Justa (średnio wrażliwa na metrybuzynę) i Krasa (bardzo wrażliwa) reakcja roślin na Arcade 880 EC była niewielka i nie wpłynęła na wielkość plonu. Nie odnotowano również zdrobnienia bulw, które jest często następstwem fitotoksycznej reakcji ziemniaka. Po zastosowaniu Arcade 880 EC plantacja była wolna od chwastów niemal do końca wegetacji.
Słowa kluczowe: Arcade 880 EC, herbicydy, ziemniak
dr inż. Tomasz Erlichowski
IHAR-PIB, Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie
e-mail: erlichowski@ziemniak-bonin.pl
Wykrywanie i monitorowanie larw oraz chrząszczy sprężykowatych (Coleoptera: Elateridae) a zagrożenie upraw ziemniaka
Ziemn. Pol. 2015, 2: 32-38, il., bibliogr.
Streszczenie
Larwy sprężykowatych Elateridae, potocznie nazywane drutowcami, wciąż lokalnie zagrażają uprawom ziemniaka. Jest to efekt przeznaczania pod uprawę siedlisk polowych, w których stosowano uproszczenia agrotechniczne, monokultur oraz oszczędzania w uprawie i ochronie. Obecnie tylko wysoka jakość wyprodukowanych bulw gwarantuje zysk z uprawy i sprzedaż ziemniaków konfekcjonowanych lub do przetwórstwa. Uprawa ziemniaków każdego roku, szczególnie na polach dzierżawionych, o nieznanej historii uprawek i zabiegów, powinna być poprzedzona badaniem zasiedlenia przez szkodniki glebowe. Larwy wykrywa się wiarygodną metodą pułapek przynętowych lub bardziej pracochłonną metodą analiz glebowych, tzw. dołkowych, przed sadzeniem. Monitorowanie plantacji (przedplonu dla ziemniaka) można rozpocząć od wystawienia pułapek feromonowych (zawierających swoisty dla każdego gatunku owada syntetyczny feromon żeński). Na tej podstawie można określić liczebność i zagęszczenie chrząszczy (prognoza długoterminowa), ale przed uprawą ziemniaków w danym roku i tak należy wykonać analizę liczbności larw jako głównego źródła uszkodzeń.
Słowa kluczowe: Agriotes sp., drutowce, monitoring, pułapki przynętowe i feromonowe, ziemniak
dr hab. Zbigniew Czerko, prof. nadzw.
IHAR-PIB, Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaka w Jadwisinie
05-140 Serock, e-mail: z.czerko@ihar.edu.pl
Poradnik przechowalnika. Część II
Ziemn. Pol. 2015, 2: 38-53, il., bibliogr.
Streszczenie
Zestawienie najbardziej użytecznych parametrów, określających właściwości ziemniaków, środowiska przechowywania, typowych rozwiązań przechowalni i zasad eksploatacji. Zbiór najbardziej przydatnych dla przechowalnika danych, zestawionych w tabelach i w postaci wykresów. Składa się z 4 części, które będą się ukazywały w 2015 r. w kolejnych numerach kwartalnika: 1. Właściwości fizyczne, fizjologiczne i mechaniczne przechowywanego materiału. Właściwości środowiska przechowywania. Definicje podstawowych pojęć w przechowalnictwie i ich jednostki, 2. Sposoby przechowywania. Elementy techniczne budowy przechowalni. Maszyny stosowane w przechowalnictwie, 3. Zasady utrzymania optymalnych warunków przechowywania, 4. Sposoby ograniczania strat przechowalniczych
Słowa kluczowe: definicje pojęć w przechowalnictwie, eksploatacja przechowalni, przechowywanie, właściwości ziemniaków, ziemniak
Krzysztof Korolewicz
członek zarządu Stowarzyszenia Polski Ziemniak
Co dalej z ziemniakiem?… Pytanie wciąż bez odpowiedzi?
Ziemn. Pol. 2015, 2: 59-60
Streszczenie
Jednym z czynników destabilizujących ceny ziemniaków jest nadprodukcja na wolny rynek, ziemniaki bez docelowego klienta, które w swojej masie podnoszą lub bardzo obniżają ceny. W sezonie o bardzo wysokiej cenie na rynek trafiają ziemniaki kontraktowane na frytki, chipsy, a nawet na skrobię. Z kolei w latach, kiedy ziemniaki są tanie, często sprzedaje się je bez sortowania i kalibrowania. Taka sytuacja powoduje obecność w obrocie anonimowych, złej jakości ziemniaków, które nigdy nie powinny się na rynku znaleźć. Branża powinna odpowiedzialnie budować wizerunek ziemniaka jako najwyższej jakości produktu dostępnego przez cały rok dla każdego Klienta. Budować regionalne i lokalne marki, z dumą wpisywać nazwisko producenta i nazwę odmiany. Trzeba edukować konsumentów i bardzo uczciwie traktować swoją pracę.
Słowa kluczowe: branża ziemniaczana, rynek ziemniaka, ziemniak
dr inż. Wojciech Nowacki
wiceprezes zarządu SPZ, IHAR-PIB, Oddział w Jadwisinie
Zakład Agronomii Ziemniaka, 05-140 Serock, e-mail: w.nowacki@ihar.edu.pl
Propozycje działania zarządu Stowarzyszenia Polski Ziemniak w kadencji 2014-2017
Ziemn. Pol. 2015, 2: 54-58, il.
Streszczenie
Jest wiele trudnych problemów do rozwiązania, aby polska branża ziemniaczana mogła dalej sprawnie funkcjonować. Nowo wybrany zarząd Stowarzyszenia Polski Ziemniak powinien jak najszybciej przyjąć program działania. Najważniejszymi zagadnieniami w nowym programie powinny być: powstrzymanie trwającego regresu w branży, rozwiązanie problemu występowania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka, bardzo aktywna promocja polskich ziemniaków w kraju i poza granicami, działania na rzecz poprawy jakości oferty rynkowej ziemniaka oraz monitorowanie opłacalności produkcji ziemniaków na różnych szczeblach kanałów rynkowych.
Słowa kluczowe: bakterioza pierścieniowa, jakość, opłacalność, program SPZ, promocja, ziemniak
