Tytuł: Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych w produkcji nasiennej ziemniaka na porażenie bulw wirusami Y i M.
Instytucja finansująca: Komitet Badań naukowych (dzisiejszy NCN)
Okres realizacji: 2002-2004
Wykonawcy: prof. dr hab. M. Kostiw– kierownik projektu (grant promotorski)
dr iż. Sławomir Wróbel – wykonawca
Jednostka realizująca: Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka IHAR-PIB w Boninie
Wartość projektu: 33 000 zł
Praca doktorska wykonana w ramach tego projektu przez dr. inż. Sławomira Wróbla została wyróżniona przez Radę Naukową IHAR-PIB”.
Cel badań:
- Określenie wpływu różnych metod niszczenia naci w połączeniu z innymi zabiegami agrotechnicznymi stosowanymi w nasiennictwie (podkiełkowywanie sadzeniaków, stosowanie oleju mineralnego) na porażenie sadzeniaków wirusami Y i M ziemniaka.
- Określenie wpływu stosowanego oleju mineralnego na przenoszenie wirusów Y i M przez Myzus persicae oraz poznanie wpływu dużej liczby zabiegów ochronnych olejem na liczebność mikroorganizmów glebowych.
Osiągnięte rezultaty:
- Nie stwierdzono wpływu zabiegu podkiełkowywania zalecanego w nasiennictwie ziemniaka w ograniczaniu porażenia badanymi wirusami.
- Wykazano, że stosowanie oprysków olejem mineralnym podczas wegetacji ograniczało istotnie porażenie bulw ziemniaka PVY i PVM oraz redukowało liczbę obserwowanych mszyc występujących na roślinach ziemniaka.
- W ocenie skuteczności różnych metod niszczenia naci najefektywniejsza była metoda mechaniczno-chemiczna. Mechaniczne niszczenie naci ograniczało porażenie tymi wirusami na poziomie metody chemicznej, co świadczy o jej wysokiej skuteczności.
- Stosowanie oleju mineralnego wpływło na znaczny wzrost liczebności mikroorganizmów glebowych (grzyby i bakterie, w tym promieniowce) głównie w roku uprawy ziemniaków i zdecydowanie niższy w roku następnym (rośliny następcze) w stosunku do prób kontrolnych.
- Ocena wartości technologicznej ziarna pszenicy jarej odmiany Nawra, pochodzącej z plantacji produkcyjnej, zlokalizowanej w miejscu w którym w roku poprzednim prowadzono doświadczenia z olejem mineralnym wykazała, że stosowany olej wpływał istotnie jedynie na wzrost rozpływalności glutenu oraz udział pośladu w ocenianej próbie.
- W badaniach laboratoryjnych stwierdzono, że stosowany olej mineralny powodował opóźnienie rozpoczęcia żerowania osobników mszyc Myzus persicae na roślinach wcześniej nim pokrytych. Największe ograniczenie przenoszenia PVY i PVM przez M. persicae (najkrótsza retencja tych wirusów) uzyskano w kombinacji, gdy chroniono zarówno rośliny stanowiące źródło wirusa, jak i rośliny testowe, a nieco mniejsze w wypadku ochrony jedynie roślin źródłowych. Uzyskane wyniki potwierdzają hipotezę, że olej mineralny inaktywuje cząstki wirusa w mszycach w czasie próby nabycia go z roślin, które wcześniej były chronione olejem mineralnym.