Nazwa polska: Szara pleśń

Nazwa angielska: Grey mold

Kod EPPO: BOTRCI

Sprawcy choroby:

  • Grzyb Botrytis cinerea

Galeria

Szara pleśń. Charakterystyczny wygląd i położenie nekrozy na listku
(fot. J. Osowski)
Szara pleśń. Charakterystyczne koncentryczne strefowanie
(fot. J. Osowski)
Szara pleśń. Porównanie objawów alternariozy ziemniaka i szarej pleśni
(fot. J. Osowski)

Charakterystyka i opis choroby

Szara pleśń występuje we wszystkich strefach klimatycznych w uprawach polowych, pod okrywami i w przechowalni. Szeroki zakres roślin gospodarzy (ponad 200 gatunków) sprawia, że dla wielu roślin jest to patogen o znaczeniu gospodarczym. W ziemniaku szara pleśń nie jest chorobą o znaczeniu gospodarczym. Pierwsze objawy obserwujemy zwykle na końcach listków i są to klinowate, różnej wielkości plamy nekrotyczne, mające tendencję do powiększania się. Rozwój ich jest często ograniczony przez główne nerwy na liściu. Chociaż pierwsze objawy rozpoczynają się zwykle na brzegu blaszki liściowej, to przy korzystnych warunkach do rozwoju choroby infekcja może następować także w innym miejscu . Wygląd plamy nekrotycznej ze względu na występujące szerokie koncentryczne strefowanie może czasami być mylnie rozpoznawany jako objawy alternariozy ziemniaka. lub późniejsze objawy zarazy ziemniaka. Nazwę swoją choroba zawdzięcza tworzeniu się na plamie nekrotycznej szarej barwy zarodników , w przeciwieństwie do zarazy ziemniaka, gdzie nalot grzybni z zarodnikami tworzy się dookoła plamy nekrotycznej. Źródło materiału infekcyjnego stanowią zarodniki, które tak jak w przypadku zarazy i alternariozy mogą przenosić się z wiatrem na duże odległości. Infekcja liści następuje zawsze w obecności wody, deszczu, mgły lub nawadniania i wysokiej wilgotności (powyżej 90%). Optymalna temperatura sprzyjająca infekcji wynosi 18 do 24°C. W takich warunkach infekcja może nastąpić już po 5 godzinach. Oprócz charakterystycznego wyglądu plamy nekrotycznej innym charakterystycznym objawem choroby jest infekcja rozpoczynająca się od opadających na liście i łodygi zakażonych kwiatów.

Sprawca choroby może także porażać bulwy, ale są to rzadkie przypadki.

Zapobieganie

  1. Brak jest środków chemicznych do jej zwalczania lub ograniczania
  2. Należy unikać zbyt gęstego sadzenia.
  3. Unikanie nadmiernego nawadniania.
  4. Po zbiorze niszczenie resztek pożniwnych, aby nie dopuścić do przezimowania inokulum na sezon następny.
  5. Stosowanie podwyższonego nawożenia potasem

Opracował: dr inż. Jerzy Osowski